اسماعیل افشار | سه شنبه, ۲۳ شهریور ۱۴۰۰، ۰۸:۰۲ ب.ظ
همانطور که میدانید همه ذرات جهان هستی از اتمها ساخته شده است و اتمها نیز از الکترونها و پروتونها و نترونها ساخته شدهاند. اما داتشمندان معتقد هستند ذرات زیر اتمی دیگری نیز بنام کوارک وجود دارند که پروتون ها و نوترون ها از آتها تشکیل شده اند
استیون هاوکینگ فیزیکدان برجسته در کتاب طرح بزرگ درباره کوارکها مینویسد؛
کوارکها که آنها را نمیتوان دید مدلی هستند برای توضیح ویژگیهای پروتونها و نترونها در هسته یک اتم. با اینکه گفته میشود که پروتونها و نترونها از کوارکها ساخته شدهاند ما هرگز کوارک منفرد مشاهده نخواهیم کرد. زیرا اتصال بین کوارکها با جدایی آنها افزایش پیدا خواهد کرد و بنابراین کوارکهای جدا شده و آزاد نمیتوانند در طبیعت وجود داشته باشند. بنابراین کوارکها در گروههای سهتایی پروتون و نوترونها یا به صورت جفتهایی از یک کوارک و یک پاد کوارک ظاهر میشوند و طوری رفتار میکنند که انگار با یک نوار لاستیکی به هم متصل شدهاند.
در سوره سباء آیه (۳۴) خداوند به وجود ذرات کوچکتر زیر اتمی اشاره کرده است:
«و قال الذین کفروا لا تأتینا السّاعه قل بلی و ربّی لتأتینکّم عالم الغیب لا یعزب عنه مثقال ذرّه فی السّماوات و لا فیالأرض ولا أصغر من ذلک و لا أکبر إلا فی کتاب مبین»
[و کافران گویند قیامت برای ما فرا نمیرسد، بگو چرا، سوگند به پروردگارم که بیشبهه به شما فرا میرسد، همو که دانای نهان است، و هم سنگ ذرهای در آسمانها و زمین از او پنهان نیست، نیز چیزی کوچکتر از این و نه بزرگتر «نیست مگر آنکه در کتابی مبین» ثبت است].
در سوره یونس آیه (۶۱) نیز به موضوع زیر اتمی اشاره شده است:
«وما تکون فی شأن وما تتلو منه من قرآن ولا تعملون من عمل إلا کنّا علیکم شهودا إذ تفیضون فیه وما یعزب عن ربّک من مثقال ذرّه فی الأرض ولا فی السّماء ولا أصغر من ذلک ولا أکبر إلا فی کتاب مبین»
[و تو در هیچ کاری نیستی و هیچ بخشی از قرآن را از سوی او نمیخوانی و شما نیز هیچ عملی نمیکنید مگر آنکه، آنگاه که به آن میپردازید ما بر شما گواهیم، و هم سنگ ذرّهای نه در زمین و نه در آسمان از پروردگارت پنهان نیست و کوچکتر و بزرگتر از این چیزی نیست مگر آنکه در کتابی مبین «لوح محفوظ» ثبت است].
اما در تعداد دیگری از آیات قرآن نیز به موضوع زوجیت ذرات زیر اتمی که همه جهان از آنها ساخته شده است اشاره شده است، در سوره الذاریات آیه (۴۹) نوشته شده است: «ومن کلّ شیء خلقنا زوجین لعلّکم تذکّرون»
[و از هر چیزی دو زوج آفریدیم شاید متذکر شوید]
در سوره یس آیه (۳۵) «سبحان الّذی خلق الأزواج کلّها ممّا تنبت الأرض و من أنفسهم و ممّا لایعلمون»
[منزه کسی است که تمام زوجها را آفرید، از آنچه زمین میرویاند، و از خود و از آنچه نمیدانند].
همچنین در ویکی پدیا درباره کوارکها نوشته شده است:
شش نوع مختلف از کوارکها وجود دارد که به طعم شهرت دارند:
بالا up، پایین down، افسون charm، شگفت strange، سر top یا حقیقت truth و ته bottom یا زیبایی beauty. بالا و پایین دارای کمترین وزن در بین کوارکها میباشند. کوارکهای سنگینتر در طول یک فرایند واپاشی به سرعت به کوارکهای بالا و پایین تبدیل میشوند: تبدیل شدن از حالت جرم بیشتر به حالت جرم کمتر. به همین علت کوارکهای بالا و پایین عموما پایدار میباشند و رایجترین کوارکها در عالم میباشند.
شاید به همین دلیل وزن و بالا و پایین بودن کوارکها باشد که خداوند در سوره سبأ آیه (۳۴) و سوره یونس آیه (۶۱) به کوچکتر و بزرگتر بودن ذرات علاوه بر زیر اتمی بودن این ذرات که از پروتونها و نوترونها تشکیل شدهاند، اشاره کرده است.
* منبع:کتاب پویش علمی درقرآن حکیم «جلد دوم» تالیف اسماعیل افشار صفحه ۶۸ انتشارات ابن سینا